ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΑΡΝΗΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΦΑΠΑΞ ΧΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (Τ.Π.Α.Ε.Ν) ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΤΩΤΕΡΩΝ ΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (Τ.Π.Κ.Π.Ε.Ν) ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
Καταχώρηση 2013/03/20
Το Τ.Π.Α.Ε.Ν και το Τ.Π.Κ.Π.Ε.Ν παρέχουν εφάπαξ χρηματική παροχή στους ασφαλισμένους τους υπό τους όρους του Ν.Δ 3736/1957 και του Ν.Δ 3737/1957. Ειδικότερα το άρθρο 3 του Ν.Δ 3736/1957 ορίζει επί λέξει: «Προϋπόθεσις προς χορήγησιν εφ` άπαξ χρηματικής παροχής τόσον εις τους ασφαλισμένους όσον και εις τα μέλη της οικογενείας των, ιδίας ή πατρικής, είναι η απονομή συντάξεως ή χορήγησις εφ`άπαξ αποζημιώσεως εκ του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου ή η απονομή οριστικής συντάξεως εκ του Οίκου Ναύτου.». Αντίστοιχη διάταξη με την ίδια ακριβώς διατύπωση υφίσταται στο Ν.Δ 3737/1957 (αντίστοιχα άρθρο 3).
Από τη συγκεκριμένη διάταξη τίθεται ως προϋπόθεση η προηγούμενη χορήγηση από το Ν.Α.Τ σύνταξης ή εφάπαξ παροχής, χωρίς να γίνεται διάκριση όσον αφορά την απονομή οριστικής ή προσωρινής σύνταξης από το Ν.Α.Τ. και από τη γραμματική διατύπωση της διάταξης δεν προκύπτει ότι απαιτείται η απονομή οριστικής σύνταξης. Άλλωστε κατά το χρόνο θέσπισης (το 1957) των συγκεκριμένων διατάξεων δεν υφίστατο η διάκριση ανάμεσα σε προσωρινή και οριστική σύνταξη και οι συνταξιοδοτικές αποφάσεις εκδίδονταν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο οι υπηρεσίες των συγκεκριμένων ταμείων απαιτούν για να την παραλαβή και περαιτέρω αποδοχή των σχετικών αιτήσεων να έχει εκδοθεί οριστική απόφαση συνταξιοδότησης και επιπλέον σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης (δηλαδή ασφάλισης διαδοχικά σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς οργανισμούς) να προκύπτει ότι έχει συνυπολογισθεί για τη χορήγηση της σύνταξης ο χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλιση του Ν.Α.Τ. Όμως η απαίτηση αυτή δε στηρίζεται στο γράμμα του Ν.Δ 3736/1957 και του Ν.Δ 3737/1957, σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερθέντα.
Περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης
Ειδικά σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης έχει κριθεί (ΣτΕ 485/1989, ΕΔΚΑ 1989/342 – σχετ. 5) ότι το άρθρο 3 του Ν.Δ 3736/1957 δεν εφαρμόζεται επί διαδοχικής ασφαλίσεως, ως ασυμβίβαστο προς τη φύση αυτής και όταν ο ασφαλισμένος λαμβάνει σύνταξη από άλλο φορέα, δεν απαιτείται η χορήγηση σύνταξης από το Ν.Α.Τ ή οριστικής σύνταξης από τον Οίκο Ναύτου, για να υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση εφάπαξ χρηματικής αποζημίωσης. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο ασφαλισμένος έχει δικαίωμα λήψης εφάπαξ χρηματικής αποζημίωσης από το Τ.Π.Α.Ε.Ν και στη περίπτωση υπάρξεως διαδοχικής ασφάλισης, δηλαδή όταν ο ασφαλισμένος στο Ν.Α.Τ και έχων καταβάλει εισφορές στο Τ.Π.Α.Ε.Ν έχει χρόνο ασφάλισης σε άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς και θα λάβει σύνταξη από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό με συνυπολογισμό του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του Ν.Α.Τ (βλ. ενδεικτικά ΣτΕ 20/2001, ΕΔΚΑ 2001/349 – ΣτΕ 824/1991, ΔΕΝ 1991/1068 – ΣτΕ 485/1989, ΕΔΚΑ 1989/342).
Η απαίτηση των υπηρεσιών του Τ.Π.Α.Ε.Ν και του Τ.Π.Κ.Π.Ε.Ν να έχει εκδοθεί οριστική απόφαση συνταξιοδότησης έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερεί απελπιστικά η χορήγηση της σχετικής εφάπαξ παροχής. Ειδικότερα για την έκδοση απόφασης περί χορήγησης οριστικής σύνταξης απαιτείται κατά μέσο όρο τουλάχιστον 1 έτος και σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης η αναμονή αυξάνεται σε περίπου 2,5 έτη. Εάν συνυπολογισθεί το γεγονός ότι τα συγκεκριμένα Ταμεία παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα υποστελέχωσης και ο χρόνος επεξεργασίας των αιτήσεων για παροχή εφάπαξ παροχής ανέρχεται σε τουλάχιστον 1,5 έτος, είναι δυνατόν σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης ο ασφαλισμένος να περιμένει 4 ολόκληρα έτη για τη χορήγηση σε αυτόν εφάπαξ παροχής.
Καθίσταται σαφές ότι η σχετική πρακτική των συγκεκριμένων Ταμείων, η οποία δε βρίσκει έρεισμα στο νόμο θα πρέπει να εγκαταλειφτεί και να γίνονται δεκτές αιτήσεις για την παροχή εφάπαξ παροχής και πριν την έκδοση οριστικής απόφασης περί συνταξιοδότησης.
Καλληδώνης Νικόλαος
Δικηγόρος
ΜΔΕ Αστικού και Ποινικού Δικαίου
nkallidonis@yahoo.com