ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Ο Ν. 3852/2010 (ΝΟΜΟΣ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»)

Καταχώρηση 2013/01/16

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με σειρά αποφάσεών της (35-40/2012) και ευρύτατη πλειοψηφία έκρινε ότι δεν παραβιάζουν το Σύνταγμα οι συνενώσεις των δήμων και κοινοτήτων που έγιναν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Ν. 3852/2010 (Νόμος «Καλλικράτη»). Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο είχαν καταθέσει προσφυγές δήμοι και κοινότητες, οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονταν σε ορεινές περιοχές της χώρας. Οι δήμοι στρέφονταν κατά του Ν. 3852/2010 και κατά αποφάσεων του Υπουργού Εσωτερικών, με τις οποίες καθορίσθηκε ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε περιφέρειας.

Οι Σύμβουλοι Επικρατείας αποδέχθηκαν τις εισηγήσεις των συναδέλφων τους Ν. Μαρκουλάκη και Π. Καρλή, οι οποίοι υποστήριξαν ότι δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος νόμος με το οποίο προβλέπεται η κατάργηση, ακόμη και σε ευρύτατη έκταση, πρωτοβάθμιων ΟΤΑ με συνένωση ή συγχώνευσή τους σε ενιαίους (μεγαλύτερους) οργανισμούς και η ανάθεση στους οργανισμούς αυτούς της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων των καταργούμενων δήμων και κοινοτήτων βάσει τοπικών δεδομένων και κριτηρίων, τα οποία συναρτώνται κατ’ αρχήν με τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες των οικείων περιοχών, σύμφωνα με το άρθρο 101 του Συντάγματος.

Αποφάσεις της Ολομέλειας

Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ολομέλειας, οι συνενώσεις έγιναν σύμφωνα με δέσμη κριτηρίων που αντιστοιχούν στα κριτήρια του άρθρου 101 του Συντάγματος, αλλά και βάσει επιπλέον ειδικών κριτηρίων που εφαρμόστηκαν στο σύνολο των συνενώσεων σε όλη τη χώρα. Παράλληλα, απερρίφθη ο ισχυρισμός των δήμων ότι ο Ν. 3852/2010 είναι αντίθετος στα άρθρα 26, 95 και 102 του Συντάγματος, καθώς οι καταργήσεις και ενσωματώσεις των δήμων ανά την Ελλάδα έγιναν με τον ίδιο το νόμο, χωρίς να προβλέπεται η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων ή άλλων αποφάσεων διοικητικών οργάνων.
Η μειοψηφία, η οποία δεν υπερβαίνει τους τρεις δικαστές, υποστήριξε ότι οι συνενώσεις είναι αντισυνταγματικές, καθώς δεν διευκρινίζονται με ειδική αιτιολογία τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την καθεμία συνένωση, όπως είναι μορφολογικές ιδιορρυθμίες της κάθε περιοχής, οι χιλιομετρικές αποστάσεις που θα πρέπει να καλύψουν οι δημότες για να μεταβούν στη νέα έδρα του δήμου, οι οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας κλπ.