ERASION OF CONVICTIONS FROM THE CRIMINAL RECORD OF GENERAL AND JUDICIAL USE DUE TO ACT OF GRACE
Καταχώρηση 2013/06/08
Aριθμός 1960/2012
TO ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές Γεράσιμο Βρυώνη, Πρόεδρο Πλημμελειοδικών, Ειρήνη Κατινιώτη και Θωμαή Κιμισκίδου, Πλημμελειοδίκες.
Συνήλθε στο γραφείο του Προέδρου στις 16-5-2012, παρουσία της Γραμματέως Νίκης Πουρνάρα, προκειμένου ν’ αποφανθεί για την παρακάτω ποινική υπόθεση:
Η Εισαγγελέας Πλημ/κών Αθηνών, εισήγαγε στις 19-3-2012 στο Συμβούλιο τούτο την υπ’ αριθμ. ΕΓ105-1 2/5α έγγραφη πρότασή της, η οποία έχει ως εξής:
…………………………………………………………………………………………
Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 580 ΚΠΔ (όπως αυτό αντικ. με άρθρο 13 Ν. 1805/1988), κάθε αμφισβήτηση, σχετική με τις διατάξεις του νόμου αυτού, επιλύεται με διάταξη του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών του τόπου της γέννησης του ενδιαφερομένου και όταν πρόκειται για πρόσωπα που γεννήθηκαν στο εξωτερικό, του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί, μέσα σε ένα μηνά, από την επίδοση σε αυτόν της παραπάνω διάταξης, να προσφύγει στο οικείο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, που αποφαίνεται αμετάκλητα……..
Μετά την έναρξη της λειτουργίας της υπηρεσίας Γενικού Ποινικού Μητρώου, ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών του τόπου γέννησης του προσώπου, που αφορά το δελτίο ποινικού μητρώου, διαβιβάζει στην υπηρεσία Γενικού Ποινικού Μητρώου, κάθε διάταξη ή βούλευμα, που εκδίδεται ύστερα από αμφισβήτηση ή αίτηση διόρθωσης εσφαλμένης εγγραφής στο δελτίο ποινικού μητρώου. Ως «αμφισβήτηση», υπό την έννοια της διατάξεως του άρθρου 580§1 ΚΠΔ, νοείται, μεταξύ άλλων, κάθε παράπονο του αιτούντος, που αναφέρεται στην εγγραφή ορισμένης καταδίκης, ως κακώς περιληφθείσας στο ποινικό μητρώο του (βλ. Γνωμ. ΕισΑΠ 3/12-6-1990 ΠΧρ ΜΑ’-1061, Γνωμ. ΕισΑΠ 44/1951 ΠΧρ Α’-385, Διάτ. ΕισΠλημ Σερρών 4986/27-11-1979 ΠΧρ Λ’- 179, Διάτ. ΕισΠλημ Πειραιώς 45/1967 ΠΧρ ΙΖ’-637, Διάτ. ΕισΠλημ Χαλκίδας 2/1967 ΠΧρ ΙΖ’-318, Διάτ. ΕισΠλημ Πρέβεζας 119/1978 ΠΧο ΚΗ-652).
Σύμφωνα δε με το άρθρο 578 παρ.1 εδάφιο γ’ Κ.Π.Δ. , όπως αυτό απεικονίζεται σήμερα στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών NOMOS:
«Αρθρο 578
Καταστροφή δελτίων ποινικού μητρώου
1. Τα δελτία ποινικού μητρώου παύουν να ισχύουν και αποκλείεται η χρησιμοποίησή τους για οποιοδήποτε σκοπό στις ακόλουθες μόνο περιπτώσεις:
«γ) Όταν η απόφαση, για την οποία έχει συνταχθεί δελτίο ποινικού μητρώου, ακυρωθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή η πράξη αμνηστευθεί ή απονεμηθεί χάρη με ολική άρση των συνεπειών κατ` άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος ή με ρητή διάταξη μεταγενέστερου νόμου, η πράξη παύει να είναι αξιόποινη».
*** Η περ.γ` αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.16 του άρθρου 34 του Ν.2172/1993 (ΦΕΚ Α 207)
Στην προκείμενη περίπτωση ο αιτών Ν.Χ. του Κ. με υπ’ αριθμ. ……. -εκδοθείσα παρόντος του κατηγορουμένου- απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πειραιά, καταδικάστηκε για …………………….. σε ποινή φυλάκισης δεκατριών (13) μηνών, υποβλήθηκε στην εκτέλεση της ποινής και με το Προεδρικό Διάταγμα που εκδόθηκε την 3 Ιουνίου 1977, σύμφωνα με το άρθρο 47 του Συντάγματος και δημοσιεύθηκε στο υπ’αριθμ. …../…… Φ.Ε.Κ. (Τεύχος Γ’) χαρίσθηκε το υπόλοιπο της επιβληθείσας σε αυτόν ποινής των δεκατριών (13) μηνών. (ιδέτε σχετικώς το από 15.6.1977 Έγγραφο του Υπουργείου Δικαιοσύνης-Τμήμα Χαρίτων, την απόφαση περί απονομής χάριτος και το από 18.6.1977 αποφυλακιστήριο της Δικαστικής Φυλακής Κορυδαλλού). Σύμφωνα δε με το άρθρο 578 παρ.1 εδ. γ’ Κ.Π.Δ. «Τα δελτία ποινικού μητρώου παύουν να ισχύουν και αποκλείεται η χρησιμοποίηση τους για οποιοδήποτε σκοπό στις ακόλουθες μόνο περιπτώσεις: «γ) όταν …. απονεμηθεί χάρις με ολική άρση των συνεπειών κατ’ άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος».
Οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος στην εν θέματι Προσφυγή είναι βάσιμοι και η ποινή που του επιβλήθηκε πρέπει να διαγραφεί και από τα αντίγραφα ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης κατ’άρθρο 578 παρ.1γ Κ.Π.Δ. ως η περ.γ’ αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.16 του άρθρου 34 τουΝ.2172/1993 (ΦΕΚ Α 207). Η μη αναγραφή του σχετικού τμήματος τον εδαφίου γ‘ σε ορισμένους Κώδικες οφείλεται σε προφανή παραδρομή και η σχετική διάταξη περί απονομής Χάριτος εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ – ΠΡΟΤΕΙΝΩ
Να γίνει δεκτή η με ημερομηνία 6-7-2010 , προσφυγή του Ν.Χ του Κ. και της Α., γεννηθέντος στις …….., στην Αθήνα , κατοίκου Π. Φ., οδός …… κατά της υπ’ αριθμ. 18/2012 Διατάξεώς μας, η οποία κατατέθηκε, ενώπιον της Γραμματέα του Τμήματος Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, και να διαταχθεί η μη καταχώρηση, της υπ’αριθμ. ………….. -εκδοθείσας -παρόντος του κατηγορουμένου- απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πειραιά , με την οποία καταδικάστηκε για …………….. σε ποινή φυλάκισης δεκατριών (13) μηνών στα αντίγραφα ποινικού μητρώου γενικής και δικαστικής χρήσης, που αφορούν τον προσφεύγοντα
Αθήνα 13-3-2012
Η Εισαγγελέας
Ευσεβία Κορμικάρη
Εισαγγελέας Πρωτοδικών
Αφού έλαβε υπόψη του την παραπάνω πρόταση της Εισαγγελέως Πλημμελειοδικών Αθηνών Ευσεβίας Κορμικιάρη.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Για όσους λόγους αναπτύσσονται και αναλύονται στην παραπάνω εισαγγελική πρόταση, στους οποίους ως νόμιμους και βάσιμους το Συμβούλιο αναφέρεται καθ’ ολοκληρία, πρέπει: 1) να γίνει δεκτή η με ημερομηνία προσφυγή του Ν. Χ. του Κ. και της Α., γεννηθέντος την …….., στην Αθήνα, κατοίκου Π. Φ., οδός Π, κατά της υπ’αριθμ. 18/2012 Διατάξεως του Εισαγγελέα Πλημ/κών Αθηνών, η οποία κατατέθηκε, ενώπιον της Γραμματέα του Τμήματος Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, να διαταχθεί η μη καταχώρηση, της υπ’αρίθμ. …………. εκδοθείσας- παρόντος του κατηγορουμένου- απόφασης του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πειραιά, με την οποία καταδικάστηκε για …………….., σε ποινή φυλάκισης δεκατριών (13) μηνών, στα αντίγραφα ποινικού μητρώου γενικής και δικαστικής χρήσης, που αφορούν τον προσφεύγοντα.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δέχεται την με ημερομηνία 6-7-2011 προσφυγή του Ν. Χ. του Κ. και της Α., γεννηθέντος την ………….., στην Αθήνα, κατοίκου Π. Φ., οδός Π., κατά της υπ’αρίθμ. 18/2012 Διατάξεως του Εισαγγελέα Πλημ/κών Αθηνών, η οποία κατατέθηκε, ενώπιον της Γραμματέως του Τμήματος Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών και διατάσσει τη μη καταχώρηση της υπ’αριθμ. …………… εκδοθείσας -παρόντος του κατηγορουμένου- απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πειραιά, με την οποία καταδικάστηκε για ………………….. σε ποινή φυλάκισης δεκατριών (13) μηνών στα αντίγραφα ποινικού μητρώου γενικής και δικαστικής χρήσης, που αφορούν τον προσφεύγοντα.
Αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 16-5-2012 και εκδόθηκε στις 22-5-2012.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Το δημοσιευόμενο βούλευμα σε απόσπασμα διευκρινίζει ένα αρκετά εξειδικευμένο ζήτημα, που αφορά τη διαγραφή καταδικαστικών αποφάσεων, για τις οποίες έχει χορηγηθεί χάρη με ολική άρση των συνεπειών κατ’ άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος, από το ποινικό μητρώο δικαστικής χρήσεως. Ειδικότερα, σύμφωνα με το 578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ, όπως αυτό σήμερα ισχύει (και εμφανίζεται ορθά στη Βάση Νομικών Πληροφοριών ΝΟΜΟΣ), τα δελτία ποινικού μητρώου παύουν να ισχύουν και αποκλείεται η χρησιμοποίησή τους για οποιοδήποτε σκοπό «Όταν η απόφαση, για την οποία έχει συνταχθεί δελτίο ποινικού μητρώου, ακυρωθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή η πράξη αμνηστευθεί ή απονεμηθεί χάρη με ολική άρση των συνεπειών κατ’ άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος ή με ρητή διάταξη μεταγενέστερου νόμου, η πράξη παύει να είναι αξιόποινη» Το σχετικό χωρίο αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ. 16 του άρθρου 34 του Ν. 2172/1993.
αρ. 1 περ. γ’ του άρθρου 578 ΚΠΔ
Σε όσους κώδικες[1]έγινε έρευνα η παρ. 1 περ. γ’ του άρθρου 578 ΚΠΔ αναφέρεται με το εξής περιεχόμενο: «Όταν η απόφαση για την οποία έχει συνταχθεί δελτίο ποινικού μητρώου ακυρωθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή η πράξη αμνηστευθεί ή με ρητή διάταξη μεταγενέστερου νόμου η πράξη πάψει να είναι αξιόποινη», χωρίς να έχει ενσωματωθεί στο κείμενο η τροποποίηση της παρ. 16 του άρθρου 34 του Ν. 2172/1993. Αντίστοιχα στους σχολιασμένους κώδικες που ελέγχθηκαν[2]δε γίνεται καμία αναφορά στην παρ. 16 του άρθρου 34 του Ν. 2172/1993 ή εάν η τροποποίηση αυτή καταργήθηκε με μεταγενέστερη διάταξη νόμου.
Από την έρευνα που διενεργήθηκε μόνο σε έναν σχολιασμένο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας [3] αναφέρεται το κείμενο του 578 παρ. 1 περ. γ’, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 2172/1993 και αναφέρθηκε ανωτέρω. Όμως στη νεότερη έκδοση του ίδιου κώδικα [4]η συγκεκριμένη διάταξη αναφέρεται χωρίς την εν λόγω τροποποίηση, χωρίς όμως παράλληλα να γίνεται αναφορά για τυχόν τροποποίησή της από άλλο νεότερο νόμο ή να προκύπτει για ποιο λόγο υφίσταται αυτή η διαφοροποίηση. Δηλαδή σύμφωνα με όλους (πλην ενός) τους κώδικες, στους οποίους έγινε έρευνα, δεν προβλέπεται η δυνατότητα διαγραφής καταδίκης από το ποινικό μητρώο δικαστικής χρήσης εάν για την πράξη αυτή έχει απονεμηθεί χάρη με ολική άρση των συνεπειών κατ’ άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος, αλλά είναι δυνατή η διαγραφή της καταδίκης αυτής μόνο από το ποινικό μητρώο γενικής χρήσης υπό τους όρους του 576 παρ. 3 και 4 ΚΠΔ.
Δημοσιευόμενο βούλευμα
Όπως αναφέρεται και στο δημοσιευόμενο βούλευμα η εφαρμογή του 578 ΚΠΔ, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 8 του Ν. 1805/1988, ανεστάλη με διαδοχικούς νόμους και τέθηκε σε ισχύ μόλις την 01-01-2002, ήτοι δεκατρία (13) ολόκληρα έτη μετά την αρχική του ψήφιση. Με έναν από τους νόμους, με τους οποίους ανεστάλη η εφαρμογή του 578 ΚΠΔ (άρθρο 43 του Ν. 2172/1993) ταυτόχρονα τροποποιήθηκε το 578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ (με το άρθρο 34 παρ. 1 του Ν. 2172/1993), πριν καν τεθεί σε εφαρμογή.
Από την έρευνα που διενεργήθηκε δεν προέκυψε ότι η συγκεκριμένη διάταξη νόμου καταργήθηκε με μεταγενέστερο νόμο και προφανώς εκ παραδρομής σε όλους (πλην ενός, όπως αναφέρθηκε) τους κώδικες, στους οποίους έγινε έρευνα, δεν εμφανίζεται το 578 ΚΠΔ, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 παρ. 1 του Ν. 2172/1993, καθώς κατά το χρόνο τροποποίησης της επίμαχης διάταξης δεν είχε αυτή ακόμα τεθεί σε ισχύ.
578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ
Αντίστοιχα δεν υφίσταται κανένα βούλευμα ή διάταξη εισαγγελέα, τουλάχιστον δημοσιευμένα σε νομικό περιοδικό, τα οποία να δέχθηκαν τη διαγραφή καταδικαστικής απόφασης από το ποινικό μητρώο δικαστικής χρήσης, λόγω χορήγησης χάρης, σύμφωνα με το 578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 παρ. 1 του Ν. 2172/1993. Μόνο στη ΣυμβΠλημμΑγριν 127/1999 [5] γίνεται αναφορά στο 578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 παρ. 1 του Ν.2172/1993, αλλά γίνεται διαγραφή καταδικαστικών αποφάσεων από το ποινικό μητρώο του προσφεύγοντος με άλλη νομική βάση.
Με το δημοσιευόμενο βούλευμα, μετά από αποδοχή της σχετικής πρότασης της κ. Εισαγγελέως, έγινε δεκτή σχετική προσφυγή και διατάχθηκε η μη αναγραφή στο ποινικό μητρώο γενικής, αλλά και δικαστικής χρήσης, καταδικαστικής απόφασης, για την οποία είχε αποδοθεί χάρη με ολική άρση των συνεπειών κατ’ άρθρο 47 παρ. 2 του Συντάγματος. Συνεπώς το Συμβούλιο ορθά δέχθηκε ότι το 578 παρ. 1 περ. γ’ ΚΠΔ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 παρ. 1 του Ν. 2172/1993, εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, επιλύοντας το σχετικό ζήτημα, αφού δεν υφίσταται οποιοσδήποτε νόμος, ο οποίος να κατήργησε ρητά ή σιωπηρά την εν λόγω διάταξη.
Νικόλαος Σ. Καλληδώνης
Lawyer
Μ.Δ.Ε Αστικού και Ποινικού Δικαίου
Πηγές
[1]Α. Κονταξής: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Συνδυασμός Θεωρίας & Πράξης, Τόμος Δεύτερος, Άρθρα 272-603, Δ’ Έκδοση, Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 2006, σελ. 3514 – Λ. Μαργαρίτης: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Ερμηνεία κατ’άρθρο, Τόμος Δεύτερος, άρθρα 305-603, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη 2012, σελ. 3534 – Μ. Μαργαρίτης: Ερμηνεία Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, Θεωρία-Νομολογία, Εκδόσεις Δίκαιο & Οικονομία Π.Ν Σάκκουλας, Αθήνα 2008, σελ. 1195 – Κ. Φράγκος: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Ερμηνεία & Πρόσφατη Νομολογία Α.Π κατ’άρθρο, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 1384 – Δ. Ζημιανίτης: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, 4η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 706 – Ι. Κατράς: Εξάβιβλος, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Έκδοση 2010, 1η Έκδοση, σελ. 1214 – Δ. Παπαδόπουλος: Τετράβιβλος – ΑΚ, ΚΠολΔ, ΠΚ. ΚΠΔ, Έκδοση 2012, σελ. 394 – Λ. Καρατζά: 4 Κώδικες, ΑΚ, ΚΠολΔ, ΠΚ, ΚΠΔ, Έκδοση 37η, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη – Α. Κωνσταντινίδης – Θ. Δαλακούρας: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, σελ. 401.
[2] Α. Κονταξής: ό.π – Λ. Μαργαρίτης: ό.π – Μ. Μαργαρίτης: ό.π – Κ. Φράγκος: ό.π
[3] Αρβανίτης Γ., Καλφέλης Γ., Καράμπελας Λ., Μαργαρίτης Λ., Ζημιανίτης Δ., Χατζηκωνσταντής Κ.: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Σχόλια-Νομολογία, Τόμος Δεύτερος, Άρθρα 409-603, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη 2001, σελ. 1392.
[4]Αρβανίτης Γ., Καλφέλης Γ., Καράμπελας Λ., Μαργαρίτης Λ., Ζημιανίτης Δ., Χατζηκωνσταντής Κ.: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, Σχόλια-Νομολογία, Τόμος Δεύτερος, Άρθρα 409-603, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη 2002,2η Έκδοση, σελ. 1391-1392.
[5] Δημοσιευμένη σε ΝοΒ 1999, 1623.